Грамадства, з узросшай ў ім рызыкай для жыцця і здароўя, прад'яўляе новыя запатрабаванні да асяроддзя, у якім расце і выхоўваецца чалавек, таму надзённай і актуальнай становіцца праблема звядзення да мінімуму сітуацый сацыяльнага рыску і фарміравання гатоўнасці да самаахоўных паводзін у гэтых сітуацыях. Каб унесці свой уклад у рашэнне праблем псіхалагічнага і фізічнага здароўя, экалагічнай і эканамічнай бяспекі, аховы правоў дзяцей і падлеткаў, дзіцячая бібліятэка імя Ул. Караткевіча ў 2016г. распрацавала і рэалізавала праект "Бяспечнае асяроддзе – шчаслівыя дзеці".
Дадзены праект уяўляе сабой сістэму мерапрыемстваў па фарміраванню навыкаў бяспечных паводзін дзяцей і падлеткаў на вуліцы, дома, у школе, пры ўзаемадзеянні паміж сабой, здольнасцяў прадбачыць экстрэмальныя і стрэсавыя сітуацыі і па магчымасці іх пазбягаць.
Мэта: Стварыць ўмовы для забеспячэння свабоднага доступу чытачоў да інфармацыі і ведаў па асновах бяспечнасці жыццядзейнасці, садзейнічаць фарміраванню ў падрастаючага пакалення самазахоўных паводзін у соцыуме.
Задачы:
1. Арганізацыя кніжных выстаў і праглядаў літаратуры ў бібліятэцы і школах з мэтай інфармавання ўдзельнікаў праекта па пытаннях, звязаных з бяспекай жыццядзейнасці;
2. Арганізацыя індывідуальнай работы з карыстальнікамі, акцый, арыентаваных на замацаванне аўтарытэта правіл самаахоўных паводзін і абавязковасць іх выканання;
3. Правядзенне масавых мерапыемстваў, накіраваных на асвятленне асноўных пагроз (інфармацыйных, камп'ютарных, псіхалагічных, фізічных, экалагічных, эканамічных і інш.), на фарміраванне ў дзяцей уменняў і навыкаў арыентавання ў небяспечных сітуацыях і здольнасцяў адбіваць неспрыяльныя знешнія і ўнутраныя ўздзеянні, а таксама на развіццё асобы з улікам захавання ўласнай цэласнасці;
4. Распрацоўка і распаўсюджванне сярод дзяцей і іх бацькоў рэкамендацый, накіраваных на захаванне псіхалагічнага і фізічнага здароўя асобы.
Працягласць праекта: З 1.02. 2016г. па 1.02.2017г.
Тып праекта: інфармацыйны.
Удзельнікі праекта: навучэнцы школ, бацькі, сацыяльныя педагогі і псіхолагі, настаўнікі, бібліятэкары школьных бібліятэк.
Сацыяльныя партнёры: ДУА "Сярэдняя школа №34 г. Віцебска", "Сярэдняя школа №42 г. Віцебска", "Сярэдняя школа №12 г. Віцебска".
На працягу года супрацоўнікамі дзцячай бібліятэкі імя Ул. Караткевіча ладзіліся разнастайныя масавыя мерапрыемствы, акцыі, выставы-прагляды, выставы-парады, выставы-заклікі па здароваму ладу жыцця, прававой, псіхалагічнай, экалагічнай, эканамічнай бяспецы. Да таго ж, інфармацыйная падтрымка суправаджала кожнае мерапрыемства па бяспецы жыццядзейнасці.
Акцыі, індывідуальная і масавая работа былі згрупаваны ў тэматычныя блокі:
1. Берагчы здароўе змалку
Форма | Назва мерапрыятыя | Аудыторыя |
валеалагічны занятак | "Надо всем, ребята, знать, как здоровым, крепким стать" | 1-4 кл. |
свята | "З кнігай у краіну здароўя" | 1-4 кл. |
агляд літаратуры | Шукаем формулу здароўя" | 5-9 кл. |
шчыры дыялог | "Баяцца не трэба, трэба ведаць" | 7-10 кл. |
урок здоровья | по книге Г.В.Трафимовой "Девочке Даше, мальчику Саше о беде по имени СПИД" | 3-4 кл. |
экалагічная гадзіна | "Чалавек! Ад цябе залежыць будучае Зямлі!" | 5-9 кл. |
урок-заклік | "Ачысцім планету ад смецця" | 5-9 кл. |
вусны часопіс | "Палыновыя дні" | 5-7 кл. |
2. Як не трапіць на кручок залежнасцяў
Форма | Назва мерапрыятыя | Аудыторыя |
семінар | "Бяспека. Асоба. Грамадства." | настаўнікі |
брэйн-рынг |
"Калі кнігі не чытаеш, не дапаможа інтэрнет" |
5-6 кл. |
відэалекторый | "У віртуальным палоне" | 5-8 кл. |
гутарка-перасцярога | "Увага! Сацыяльнае сеціва" | 5-8 кл. |
чытацкі рынг | "Кніга і камп'ютар. Карысць і шкода" | 5-7 кл. |
агляд | "Як не трапіць у бяду?" "Каб шкодныя звычкі не сталі тваімі" |
6-10 кл. 6-10 кл. |
гульня | "Скрынка Пандоры" | 5-7 кл. |
акцыя | "Вазьмі тое, што табе патрэбна" | 5-10 кл. |
3. Моўная культура. Мобінг, булінг
Форма | Назва мерапрыятыя | Аудыторыя |
урок моўнай культуры | "Як наша слова адгукнецца" | 6-10 кл. |
паядынак | Літаратурная мова або маладзёжны слэнг" | 6-10 кл. |
акцыя | "Добрае слова – лепшыя лекі" | 6-10 кл. |
адзіна псіхалагічнай дапамогі |
"Ізгоем можаш ты не быць" | 7-10 кл. |
урок межасабовых зносін |
Я не дазволю сябе крыўдзіць!" | 6-10 кл. |
4. Супрацьстаяць экстрымальным забавам
Форма | Назва мерапрыятыя | Аудыторыя |
размова на сур'ёзную тэму |
"Няпэўныя подзвігі ці Скачок у рэанімацыю" |
5-9 кл. |
урок-перасцярога |
"Небяспечны экстрым" | 5-9 кл. |
акцыя | "Сіняму кіту" скажам: "Не!" | 6-10 кл. |
5. Азбука прававых ведаў
Форма | Назва мерапрыятыя | Аудыторыя |
літаратурна-пазнавальная гульня |
"У казачным прававым царстве" | 1-4 кл. |
гутарка | "Умееш памыліцца, умей выправіцца" | 1-4 кл. |
гульня-віктарына | "Героі казак таксама маюць права" | 1-4 кл. |
падарожжы па старонках кнігі А.Усачова |
"Прыгоды маленькага чалавечка" | 1-4 кл. |
прававая інфарміна па кнізе П. Астахава |
"Я і дзяржава" | 4 кл. |
пазнавальная гульня | "Ведаць, разумець, выконваць" | 3-4 кл. |
інфармацыйны час | "Прававая планета" | 4-7кл., бацькі |
6. Школа бяспекі
Форма | Назва мерапрыятыя | Аудыторыя |
хвілінкі бяспекі | "Калі ты адзін дома" і "Як пазбегнуць пажару і траўматызму" | 1-4 кл. |
размова на важную тэму | "Мы за бяспечныя канікулы" | 1-4 кл. |
урок дарожных навук | "Правілы паводзін на вуліцы" | 1-4 кл. |
гульня-віктарына | "Знаки на дороге нам в пути помогут" | 1-4 кл. |
гульня | "Нашы новыя грошы" | 2-7 кл. |
віктарына | "Эканамічныя тэрміны" | 5-7 кл. |
гутарка | "Аб'екты культурнай спадчыны на новых банкнотах РБ" | 4-7кл. |
ралявая гульня | "Поле цудаў або Дзе растуць грошы?" | 3-5 кл. |
гутарка | "Вучымся эканоміць" | 4-7 кл. |
Інфармацыйныя выданні
У ходзе праекта было падрыхтавана шмат лістовак і буклетаў для дзяцей і падлеткаў, прычым, да распаўсюджвання гэтай прадукцыі мы прыцягвалі валанцёраў. Імі сталі найбольш актыўныя чытачы бібліятэкі, якія раздавалі інфармацыйныя выданні ў класе. Як паказалі апошнія падзеі, бацькі, занятыя сваімі службовымі і хатнямі абавязкамі, нават не здагадваюцца аб той небяспецы, якая падпільноўвае на кожным кроку іх дзяцей, таму былі распрацаваны і раздаваліся памяткі дарослым чытачам бібліятэкі.
Эфектыўнасць праекта
У межах праекта было праведена 71 мерапрыемства, у іх удзельнічалі 1300 школьнікаў. Некаторыя мерапрыемствы па просьбе настаўнікаў і бацькоў праводзіліся некалькі разоў. На выставах было прадстаўлена 1653 дакументы, выдана па тэме 1144 выданні.
На апошнім этапе вучням тых класаў, дзе праводзілася работа ў межах праекта, выбарачна былі раздадзены тэставыя формы для замацавання і праверкі ведаў (25 малодшым школьнікам і 25 старшаклакласнікам). Іх аналіз паказаў, што дзеці і падлеткі выдатна інфарміраваны аб небяспечных сітуацыях, аб мерах прафілактыкі захворванняў, добра ведаюць свае правы і абавязкі, разумеюць небяспечнасць шкодных звычак, залежнасцяў і экстрымальных захапленняў, а значыць, і эфектыўнасць сумеснай работы са школамі дастаткова высокая.
Загадчык бібліятэкі-філіяла № 14 імя У. Караткевіча Г.І. Ражноўская